“Dân tộc hoá, khoa học hoá và đại chúng hoá”là cách tiếp cận phổ quát để phát triển nhiều lĩnh vực của Việt Nam. Kinh tế, văn hoá, xã hội và chính trị chắc cũng cần cách tiếp cận này. Chuyển đổi số (CĐS) Việt Nam cũng dựa trên các nguyên tắc này.

“Văn hoá soi đường cho quốc dân đi”là hàm ý làm gì thì cũng phải đi con đường Việt Nam. CĐS Việt Nam cũng cần có lý luận Việt Nam về CĐS. Lý luận về CĐS Việt Nam đang được hình thành. Đó là toàn dân và toàn diện, là lấy người dân làm trung tâm, là không ai bị bỏ lại phía sau, là dựa trên các nền tảng số Make in Việt Nam, là CĐS để giải quyết những bài toán lớn quốc gia, là công nghệ cao giải những bài toán “nhỏ” nhưng thiết thực của người dân, là CĐS từng lĩnh vực, từng ngành, CĐS là phương thức phát triển mới, là cơ hội để Việt Nam phát triển bứt phá vươn lên, thay đổi thứ hạng quốc gia. CĐS Việt Nam muốn thành công thì phải đi con đường Việt Nam, dựa trên ngữ cảnh Việt Nam, dựa trên đặc điểm và sức mạnh cốt lõi Việt Nam, tức là phải dân tộc hoá. CĐS thì phải dựa trên KHCN, ĐMST, phải sử dụng những công nghệ mới của CMCN 4.0, phải sử dụng những thành tựu mới của nhân loại, tức là phải khoa học hoá, thời đại hoá. CĐS thì phải toàn dân và toàn diện, tức là đại chúng hoá bằng cách công nghệ thì cao, giá thì rẻ, dùng thì dễ, càng dùng nhiều càng rẻ, càng dùng nhiều thì sản phẩm càng tốt lên, để đưa các sản phẩm công nghệ số hiện đại tới được mọi người dân, mang lại lợi ích cho từng người dân.

CĐS là tạo ra một thế giới ảo bên cạnh thế giới thực. Hai thế giới này có ánh xạ 1-1 vào nhau, từ thực vào ảo và ngược lại, từ ảo về thực. Những gì khó giải quyết trong thế giới thực thì mang nó vào thế giới ảo (hay còn gọi là thế giới số) để giải quyết, rồi khi cần thì lại ánh xạ từ thế giới số vào thế giới thực. Hãy thử bàn về CĐS văn hoá.

Văn hoá thì cần bảo tồn. Bảo tồn trong thế giới thực là cần thiết, nhưng tốn kém và di sản cũng dần bị mai một. Số hoá các di sản, các nhà bảo tàng thì lưu trữ được lâu dài, không bị mai một, chi phí thấp, có cả phiên bản 3D với độ chính xác cao và khi cần có thể dựng lại. Chưa bao giờ chúng ta có cơ hội lưu trữ lâu dài và rẻ như bây giờ.

Văn hoá thì cần phổ cập đến đại chúng. Đưa văn hoá lên môi trường số, rồi thể hiện nó trên đa nền tảng. Có phiên bản trên trang web của Bộ VH-TT-DL, trang web của các địa phương. Có phiên bản trên các báo điện tử, các đài truyền hình của Việt Nam. Có phiên bản YouTube, Facebook, Zalo, Tik Tok... Đa nền tảng như vậy thì văn hoá sẽ đến được toàn dân, đến được mọi tầng lớp. Chưa bao giờ chúng ta có cơ hội đại chúng hoá văn hoá, thu hẹp khoảng cách tiếp cận và thụ hưởng văn hoá như bây giờ. 

Hãy lấy thí dụ về sách. Thời CĐS thì một quyển sách ra đời là phải nghĩ ngay đến các phiên bản của nó, phiên bản trên Facebook, Youtube là thế nào, phiên bản trên Tik Tok, Zalo, phiên bản để Google tìm kiếm là gì, và rồi phiên bản để ChatGPT đưa vào hệ tri thức của nó ra sao, phiên bản tóm tắt, phiên bản điện tử đầy đủ, phiên bản hoạt hình, phiên bản nhắn tin trên di động, phiên bản dưới dạng các câu trích dẫn ngắn để khai sáng, gây cảm hứng tư duy, phiên bản âm thanh, rồi cả phiên bản in đẹp và cao cấp... 

Quyển sách vẫn là quyển sách, nhưng vô vạn hình tướng. Vô vạn hình tướng là cách để sách đến được hàng triệu người. Một quyển sách in có thể tiếp cận chỉ hàng ngàn, chục ngàn, trăm ngàn người, nhưng hình tướng ngắn gọn và đa nền tảng của nó có thể tới được hàng triệu người, và nhiều hơn nữa, và vì thế mà giá trị của nó cũng tăng lên. Không nên ngại vô vạn hình tướng vì con người có xu thế tìm đến cái gốc khi thực sự quan tâm. Và đó là tương lai của sách. Nhưng để vô vạn hình tướng và đa nền tảng thì chỉ có công nghệ, nhất là công nghệ số, mới có thể giúp được. Vậy là sách bây giờ có thể đi xa hơn trước đây rất nhiều. Tương lai của sách là sáng lạn, nếu nhìn dưới góc nhìn này.

Văn hoá thì cần giáo dục. Giáo dục từ nhỏ và giáo dục liên tục cả đời. Cách học bây giờ cũng có thay đổi. Thay vì đọc, thay vì đi học thì con người có xu thế khi cần thì hỏi. Hỏi thì có người đáp chính xác và gọn. Chúng ta mà xây dựng được một trợ lý ảo dạng như ChatGPT chỉ chuyên về văn hoá Việt Nam, để mọi người Việt Nam có thể vào đấy đối thoại, có cái thì hỏi, có cái thì nói chuyện để mở mang hiểu biết, lại mọi lúc, mọi nơi, 24/7, thì đó là cách truyền bá văn hoá Việt Nam tốt nhất.

ChatGPT là về mọi lĩnh vực, cho mọi quốc gia nên rất khó đạt đến mức xuất sắc, nhưng nếu xây dựng ChatVanHoaVietNam, với dữ liệu phải xử lý giảm đi hàng ngàn lần thì nó sẽ đạt được mức xuất sắc. ChatVanHoaVietNam do Bộ Văn hoá xây dựng cũng giúp cho người Việt Nam hiểu giống nhau và làm giống nhau về văn hoá Việt Nam. 

Văn hoá muốn phát triển thì cần một ngành công nghiệp văn hoá, một thị trường văn hoá. Kinh tế số của một số nước đã chiếm trên 50% GDP, ngành công nghiệp văn hoá trên môi trường số chắc cũng sẽ phải 50%. Ngành công nghiệp văn hoá sẽ phát triển mạnh hơn rất nhiều nếu nhiều người hơn có thể tham gia sáng tạo văn hoá. Điều này là khả thi khi chúng ta cung cấp các công cụ sáng tạo số cho người dân thông qua một nền tảng số. Thí dụ, TikTok là một nền tảng tạo ra các video ngắn. Một sàn thương mại điện tử về các sản phẩm văn hoá cũng sẽ giúp phát triển thị trường văn hoá. 

CĐS là tạo ra một môi trường sống mới, môi trường số, bên cạnh môi trường thực mà chúng ta đã quen qua hàng ngàn năm. Môi trường mới thì cũng cần văn hoá mới, con người mới, đó là văn hoá số, con người số. Trước đây trong môi trường thực, một người nói cũng chỉ chục người nghe, bây giờ trong môi trường số, một người nói có cả triệu người nghe thấy, giống như một tờ báo vậy, thì ứng xử cũng phải khác, trách nhiệm cũng phải khác. Việc hình thành văn hoá số, rồi tuyên truyền thường xuyên và đưa vào từ giáo dục từ phổ thông là cần thiết. Phát biểu tại Hội nghị Văn hoá toàn quốc tháng 11 năm 2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh “xây dựng môi trường văn hoá số phù hợp với nền kinh tế số, xã hội số và công dân số, làm cho văn hoá thích nghi, điều tiết sự phát triển bền vững đất nước trong bối cảnh CMCN lần thứ tư.”

Cách mạng văn hoá muốn hoàn thành thì phải do Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Muốn vậy thì các nền tảng số của văn hoá Việt Nam phải do Đảng lãnh đạo xây dựng. Đầu tư của nhà nước để tạo thành các nền tảng số cơ bản của văn hoá Việt Nam là cần thiết. Đầu tư này là không lớn, chỉ một vài phần trăm so với đầu tư vật chất cho lĩnh vực văn hoá, và các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam hoàn toàn có thể phát triển làm chủ các nền tảng này.

Bộ về văn hoá thì sợ làm công nghệ, bộ về công nghệ thì sợ làm nội dung văn hoá.  Bởi vậy, các nền tảng về công nghệ để CĐS lĩnh vực văn hoá thì Bộ TT&TT, ngành TT&TT có thể giúp, còn nội dung thì chỉ có ngành văn hoá mới đưa lên được.

Lĩnh vực văn hoá cần có nhân lực số để làm CĐS. Nhưng trước mắt thì có thể dùng lực lượng CĐS số đang rất dồi dào của ngành TT&TT. Sự kết hợp này sẽ thúc đẩy nhanh CĐS trong sự phát triển văn hoá - con người Việt Nam. Cái gì dễ thì làm, cái gì khó thì hợp tác. Bởi vì, cái gì dễ với mình thì chắc ít ai làm được, còn cái gì khó với mình thì ngoài kia sẽ có người làm rất dễ.

Bộ TT&TT xin được đồng hành cùng với Bộ VH-TT-DL trong xây dựng các nền tảng số của văn hoá Việt Nam. 

Xin trân trọng cảm ơn!

Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng

Chính phủ số sẽ tạo nên thay đổi lớn trong quản trị quốc gia

CEO William Rick Singer đối mặt với mức án 65 năm tù

Ông cũng bị buộc tội hối lộ các huấn luyện viên và các quan chức thể thao các trường đại học với luận điệu nên chấp nhận các sinh viên tiềm năng này vì họ có thể là ứng cử viên sáng giá trong đội tuyển thể thao. Dù cả Singer và huấn luyện viên biết rằng học sinh không phải là cầu thủ thi đấu và hồ sơ thể thao được làm giả.

Trong phiên điều trần tại Tòa án liên bang Boston hôm thứ Ba (12/3), Singer đã nhận tội với 4 cáo buộc và thừa nhận các cáo buộc trên là đúng.

"Tôi thừa nhận mình đã làm vụ này và nhiều vụ nữa" Singer nói. "Tôi đã tạo ra một cánh cửa ngầm để đảm bảo con em nhà giàu có, danh tiếng vào được."

Dưới đây là những gì chúng ta biết về vị CEO bị “thất thế” và công ty của ông, The Key, đứng sau vụ lừa đảo tuyển sinh đại học lớn nhất từng bị Bộ Tư pháp truy tố:

Singer đã cố gắng "giúp đỡ" những gia đình giàu có nhất

Andrew Lelling, luật sư Hoa Kỳ tại Massachusetts cho biết, Singer được trả khoảng 25 triệu đô la để giúp con cái gia đình giàu có vào đại học.

Các công tố viên thông tin thêm Singer nói với một phụ huynh rằng anh ta muốn giúp đỡ những người quyền lực nhất.

Ai là “người chơi” trong vụ gian lận này?

"Được rồi, chúng tôi là ai..., những gì chúng tôi làm là để giúp các gia đình giàu có nhất ở Mỹ đưa con cái họ đến trường," Singer nói.

Ngay cả trang web của The Key cũng mời chào các khách hàng của công ty.

"Khách hàng của Key đều là những khách hàng quen biết, vì vậy, chất lượng dịch vụ được cung cấp cho nhiều gia đình và cá nhân nổi tiếng nhất thế giới là nền tảng vững mạnh cho The Key, để chúng tôi phát triển các dịch vụ của mình trên toàn thế giới", trang web cho biết.

Lelling cho biết vụ gian lận này không công bằng với các sinh viên có năng lực thực sự. “So với các sinh viên được nhận nhờ gian lận thì một sinh viên có tài năng thực sự đã bị từ chối."

Singer đã thu được nhiều lợi nhuận từ gian lận tuyển sinh trong nhiều thập kỷ qua

Singer, 58 tuổi, là "Giám đốc điều hành và huấn luyện viên chính của Công ty tư vấn cuộc sống và huấn luyện đại học tư nhân lớn nhất thế giới, The Key", trang web của công ty cho biết.

Trong 20 năm qua, Singer và cộng sự của mình đã giúp đỡ hơn 90.000 thanh niên và cũng hướng dẫn các học sinh trung học và đại học tìm kiếm bằng đại học hoặc sau đại học.

Ông là đồng sáng lập một trường trung học trực tuyến có lợi nhuận, theo The Key.

"Năm 2000, Rick và ba nhà giáo dục khác đã tạo ra trường trung học trực tuyến đầu tiên, Trường Trung học trực tuyến Đại học Miami, trong đó Rick và nhóm ông đã thu hút hơn 18.000 sinh viên hàng năm, phải trả hơn 15.000 đô la mỗi năm để học cho đến khi đại học Kaplan mua bản quyền".

Theo The Key, Singer từng làm các vị trí sau:

- Giám đốc điều hành cấp cao tại ngân hàng The Money Store, điều hành các trung tâm chăm sóc khách hàng bán lẻ.

- Phó chủ tịch điều hành của công ty chăm sóc khách hàng về giao dịch công khai lớn nhất quốc gia, West Corporation.

- Giám đốc điều hành của một trong những công ty chăm sóc khách hàng lớn nhất Ấn Độ trước khi bán cho Ngân hàng ICICI.

Singer là tác giả của một cuốn sách tên là “Getting in”. Ông đã viết cuốn sách này năm 2014, nội dung hướng dẫn làm thế nào để đỗ vào trường đại học mà bạn chọn. Cuốn sách nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển một "thương hiệu cá nhân" của các sinh viên.

The Key là một công ty quốc tế

The Key có mặt ở 81 thành phố của Mỹ và năm quốc gia khác, "làm việc theo phương thức 1-1, hướng dẫn từng học sinh và phụ huynh để đưa ra kế hoạch cụ thể,” trang web cho biết.

Các tiết học có thể tại nhà, văn phòng của khách hàng, có thể học từ xa qua điện thoại di động hoặc ứng dụng Skype.

William Singer có thể đối mặt với án chung thân

Người đàn ông 58 tuổi này có thể phải đối mặt với 65 năm tù, ba năm được thả có giám sát, khoản tiền phạt 1,25 triệu đô la và khoản thu đặc biệt 400 đô la.

Tòa dự kiến sẽ tuyên án vào ngày 19/6.

CNBC thông tin về một loạt các lãnh đạo doanh nghiệp hàng đầu và hai nữ diễn viên nổi tiếng trong số hơn 40 người bị buộc tội đã gian lận 25 triệu USD để giúp sinh viên giàu được vào các trường đại học hàng đầu.

Trà Mi - Thúy Nga (Theo CNN)

Đường dây chạy đại học cho giới con nhà giàu ở Mỹ khác biệt như thế nào?

Quyên góp từ thiện, hồ sơ khám bệnh giả và những tấm ảnh giả là cách để đường dây chạy suất vào đại học có phí đến hàng triệu USD hoạt động ở Mỹ.